Er zijn natuurlijk ook andere versies van het verhaal. Bij een andere versie worstelt Christus niet met de angst voor de dood. Maar de dood valt hem aan.
Getsemane of ook Gethsemane geschreven betekend oliepers. Waar de hof precies lag is niet helemaal duidelijk, maar vaak wordt aangenomen dat het op de Olijfberg was, buiten de muren van Jeruzalem. Op diverse van de vermoedelijke locaties van dat hof werden in de loop der tijden kerken gebouwd.
Het hof Getsemane/ Gethsemane, de olijfberg.
Schilder: Andrea Mantegna.
Titel: Christus en metgezellen in de hof van Gethsemane.
Datering: 1455.
Kunststroming: Renaissance.
Afmeting: 63 x 80 cm.
Plaats: National Gallery, Londen.
Techniek: Tempera op hout.
Pre- iconografische beschrijving
Je ziet een landschap met bergen en een stad op de achtergrond. Er loopt in de verte een groepje mensen. Op de voorgrond liggen drie mensen, die lijken te slapen. Op een heuveltje zit een man geknield. Hij lijkt te bidden naar 5 naakte mannetjes met vleugels die in de lucht op een wolk staan. Zij hebben een kruis vast en zwarte soort van stok.
Er zijn ook dieren in de afbeelding te zien. Zoals konijnen rechts en links. En een vogel rechts in de boom. Ook is er een rivier, waar iets van vissen in lijken te zitten.
Iconografische beschrijving
De stad moet Jeruzalem voorstellen, want daar is de hof van Gethsemane bij te vinden. De knielende man, moet Christus voor stellen. De heuvel waar hij op zit, is het hof van Gethsemane. Want daar bad hij op toen hij wist dat hij verraden was.
De drie mannen op de grond zijn de leerlingen Petrus, Johannes en Jacobus van Christus. Zij waren in slaap gevallen, doordat ze heel nacht door zouden moeten bidden en Christus wakker zouden moeten houden. De leerlingen waren heiligen, dat zie je aan het aureool die ze boven zijn hoofden zijn gemaakt. Ook Christus heeft een aureool boven het hoofd.
De groep mensen op de achtergrond zijn de soldaten en andere mensen die tegen Christus zijn, om Christus te arresteren. Zij komen richting het hof van Gethsemane. Je ziet dat de soldaten speren hebben, en een soldaten outfit dragen. Vooraan loopt er een leerlingen van Christus, Judas, die Christus verraden heeft. Hij leid de soldaten naar Christus.
Bovenop de wolk staan wat engelen. Een engel heeft een kruisstaf in zijn hand. Dat kan verwijzen naar Johannes de doper. Waarschijnlijk zodat Christus weet dat hij gedoopt is (door Johannes zelf), en een heilige zal blijven. Maar ook is Johannes de beschermer van gevangenen. Maar het meest waarschijnlijke is dat de voorwerpen die de engelen vasthouden passiewerktuigen zijn. Dat zijn voorwerpen die behoren bij de lijdensweg van Christus. Zoals het kruis die te zien is, en de (martel)zuil die de linker engel vast heeft. De rechter engel lijkt een lans te hebben.
In het water lijken vissen te zitten. De vis staat symbool voor Christus. Want van het Griekse woord vis, is van elke lekker een woord te maken. Jezus Christus Zoon van God Redder, krijg je dan.
Je ziet konijnen hier en daar in het schilderij. Een konijn staat symbool voor de vruchtbaarheid en lust. Ook is er een vogel in de boom te zien. Er is niet goed te zien om welke vogel het gaat. Een merel staat door zijn zang symbool van de verleiding. Maar het lijkt mij meer waarschijnlijk dat het een raaf moet voorstellen. Want die staat symbool voor onheil en leugen. En onheil kwam eraan, want Christus werd gearresteerd.
Op de achtergrond zie je een stad, het is Jeruzalem. Want daar kwam Christus vandaan, en de olijfberg ligt daar ook naast. In de verte zie je in de lucht al dat de nieuwe dag aanbreekt. Want Christus is heel de nacht wakker gebleven om te bidden.
De aantal takken en plantjes op de grond verwijzen de olijfbomen, die natuurlijk op de olijfberg te vinden is. Omdat olijfbomen langzaam groeien en lang leven, staan ze symbool voor geduld, vrede, rust en onsterfelijkheid.
Vergelijking verhaal met de afbeelding
Bij sommige versies van het verhaal is Christus bang voor de dood, en bij sommige dus niet. Bij dit schilderij is het gezicht niet goed te zien van Christus. Al lijkt het vanaf de zijkant wel dat Christus hoopvol naar boven kijkt, naar de engelen. Ook is zijn houding vrij actief afgebeeld, hij zit niet rustig te bidden. Daardoor lijkt hij wel een soort van bang te zijn. Hij zit hoopvol te bidden alsof hij denk dat alle beetjes nog helpen. Ook komt het schilderij vrij angstig over, omdat je de soldaten in de verte er al aan ziet komen. Het voelt alsof Christus nog gehaast moet bidden, voordat de soldaten komen.
Het landschap geeft ook een bepaalde karakter mee. Het ziet er kaal en verdroogt uit, waardoor het allemaal een hopeloos vooruitzicht krijgt. Het ziet er niet vrolijk uit. Je ziet dat er iets gaat komen wat niet goed is. Ook het groen aan de bomen is niet heel vol, waardoor de dood dicht bij lijkt te komen.
Christus lijkt er alleen voor te staan. Zijn leerlingen liggen vredig op de grond te slapen, alsof ze zich niet druk maken over wat er komen gaat. Ook de engelen op de wolk staan al klaar met de lijdenswerktuigen die komen gaan voor Christus. Het komt erop neer dat er geen andere uitweg meer is voor Christus dan gearresteerd worden.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten